Stresi Yönetimi

STRES NEDIR?
R.D. Kulkarni

Günlük yaşantımızda, çoğu zaman bizi zihinsel veya duygusal baskılara götüren güç durumlarla karşılaşırız. Vücudumuz bu baskılara anında, hızlı ve aktif bir şeklide yanıt verir. Stres korku, heyecan, endişe, vesvese, öfke ve hatta coşku olabilir. Bu tür durumlarla sürekli olarak yaşama çabaları, kişinin sistemlerinde tam tersi bir etki eder ve kişide fiziksel ve duygusal gerilimlere yol açar, bu da hastalıklara sebep olur. Değişik bölgelerden birçok doktor ile konuşmalar yapan Dr. Vernon Coleman’un varmış olduğu sonuçlara göre, hastalıkların 90-95%’si, tamamen veya esasen psikolojik zorlanmalardan, başağrılarının 98%’si stresten veya baskıdan, hazımsızlığın çok büyük bir bolümünü de stresten kaynaklanmaktadır.
Bazı stresler; bir şekilde, kişiyi uyarması, sıkıntı ve depresyondan uzaklaştırması ve daha iyi bir performansa ulaşması açısından yararlı bulunmaktadır. Daha yükseklere ulaşma ve daha fazla itibar görme duygusu kişinin gittikçe artan bir stresle başaçıkmasına sebep oluyor taa ki optimum düzeye veya stres sınırına gelene kadar.
STRESIN SINIRI
Bu, baskının giderek istenilenin tersi yönünde etki etmeye başladığı noktadır. Bu nokta olmasa, artan baskı daha üretken ve memnun edici bir sonuca gidebilirdi.
Bu nokta kişiden kişiye, kişinin baskı ile başa çıkma kabiliyetine göre değişir. Bazı kişiler çok yoğun baskılara dayanabilirlerken, bazıları da az bir baskıdan bile çok sıkıntı çekerler. Stresin sınırları hareket ve hareketsizlik arasında sabitlenmiştir. Bir ucunda başaçıkabildiğimiz hareketsizlik diğer ucunda gene başaçıkabildiğimiz hareketlilik vardır. Bu ikisinin arasındaki alan dar ise kişi strese meyillidir.
STRESE TEPKI
Kendi başına stres asla bir sorun değildir. Sorunlar, kişinin strese karşı verdiği tepki sonucu ortaya çıkar. Tepkiler genel olarak 3 şekilde ortaya çıkar:
Alarm: Yüzde meydan okuma veya korku ifadesi, sinir sisteminde aşırı uyarılma, kalp atışlarının artması, kasların gerilmesi, nefes alıp vermenin hızlanması. Vücut sistemi şimdi savaşmaya veya kaçmaya hazırdır.
Direnç: Eğer stresi oluşturan sebep devam ediyorsa vücut kimyasal olarak harekete geçer (adrenalin ve diğer bezlerin hızla salgılanması) Uçağın kalkış veya uçuş süresi boyunca, vücudun kaldırabileceği bir seviyeyi canlı tutabilmek için gerekli olması gibi.
Boşalma: Eğer stres uzun süredir devam ediyorsa, canlandırma ve dayanma kaynakları biter. Bunlar, strese karşı insanın vücudunda var olan istem dışı fiziksel reaksiyonlardır. Başa gelecek olan bir durumu düşünmek veya farzetmekle bile hemen tetiği çekebilirler.
Bir süre için, sorun çözülüp de dinlenmeye imkan olunduğunda, stresin getirdiği şiddetli etkiler sağlıklı bir kişi için tehlikeli olmaz. Tehlikeye neden olan olayların takrar etmesinden dolayı, kişi alarm süreçlerinden, direnç döneminden geçmek zorunda kalır ve boşalır. Hastalıklara veya sinirsel sorunlara sebebiyet veren birikmiş baskı, kişinin performansını, üretkenliğini düşürür, aile ve işyeri ilişkilerinde gerginliğe yolaçar. Bazen, kişi depresyona girer. Stresin kronik etkileri vardır ki bunlar, doğabilecek en kötü sorunlardan önce kişinin, yaşam tarzındaki veya işindeki alışkanlıklarını değiştirmesi gerektiği alarmını verir. Işte bu sebepten dolayı stresi yönetmek büyük önem taşımaktadır.
Stresi Yönetmek
Yıllar boyunca, stresi değişik derecelerde hafifleten birçok stratejiler ortaya çıkmıştır. Bir grup kişi içki, sigara gibi zarar veren yollara başvurmuşturr. Rahatlama tekniklerinin ise diğerlerine nazaran çok daha etkili olduğu ve meditasyonun da en iyi rahatlama tekniği olduğu kanıtlanmıştır. Shri Mataji Nirmala Devi tarafından geliştirilen Sahaja Yoga’da, aydınlanmadan sonra, düzenli olarak yapılan meditasyonla, kısa sürede, stresin kronik etkileri ve stresin sebep olduğu hastalıklar sona ermektedir. Sahaja Yoga aynı zamanda, günlük yaşamında karşılaştığı olaylar ve durumlara dengeli bir bakış açısı sağlaması için, kişinin kendisiyle ilgili gerekli değişiklikleri yapmasını da sağlamaktadır.
Sahaja Yoga ile Stresi Yönetmek
Canlanma dönemi içinde sempatik sinir sisteminde aşırı bir hareketlilik olur, bu da sempatik ve parasempatik sistemler arasında dengesizliğe sebep olur. Sahaja Yoga meditasyonunda parasempatik sinir sistemi harekete geçirilir ve dengesizlik düzeltilir, kişi rahatlar.
Bu bağlamda, iki doktor tarafından, Yeni Delhi, Lady Hardings Tıp Fakültesi, Fizyoloji Bölüm Başkanı Dr. U.C. Rai’nin gözetiminde yaptığı bir araştırma yapılmıştır. Varılan sonuç şudur: “Sahaja Yoga tekniği, hem öğrencilerde hem de uzun süredir Sahaja Yoga yapanlarda, sempatik ve parasempatik tepkiler arasında denge sağlayarak gözle görülür fiziolojik değişiklikler ortaya çıkarmıştır. Genellikle stresli durumların yolaçtığı sempatik hakimiyet yıkılmıştır. Böylece Sahaja Yoga kişinin strese karşa rahatlamasını ve stresin yolaçtığı kargaşaların engellenmesini sağlamıştır”. Bu araştırma Delhi Üniversitesi tarafından onaylanmıştır ve doktorlara MD derecesi verilmiştir.
Aydınlanma, kişinin binlerce sinirini (ve Yoga teorisinde Nadi ve Çakra olarak bilinen enerji merkezlerini) kapsayan içsel benliğin aydınlanması ve bu sayede enerji akışının gerçekleşmesidir. Içlerinden üç ana sinir, Ida, Pingala ve Sushumna, sırasıyla sol ve sağ sempatik sinir sistemine ve parasempatik sinir sistemine tekabül ederler. Sempatik ve parasempatik sistemin çalışması için gerekli enerjiyi sağlarlar.
Çakralar hassas enerji merkezleridir ve otonomik sinir ağlarına tekabül ederler. Her bir çakra Yoga’da taçyaprak diye adlandırılan bir grup sinirden oluşur ve sayıları otonomik sinir sisteminin alt ağlarına tekabül eder. Çakralar ağlardaki hassas sinirler kanalıyla değişik organlar ve bezlerle bağlantılıdırlar. Değişik sistemlerin işleyişini etkilemelerinin yanısıra, çakralar ayrıca bizim zihinsel ve duygusal hayatımıza da etki ederler ve yansırlar. Böylece, hassas konumda, çakraların durumu, kişinin fiziksel, zihinsel ve duygusal sağlığına yansır. Bu sebepten dolayı, çakralar üzerindeki eylemler bu halleri geliştirir ve birleştirir.
Çakralar Sushumna Kanalında (orta kanalda) bulunmaktadırlar, Ida Kanal tarafından sol taraftan, Pingala Kanal tarafından sağ taraftan kuşatılmışlardır. Ida Nadi arzularımızı, duygularımızı besler ve bize geçmişimizi verir. Pingala Nadi hem fiziksel hem de zihinsel hareketlerimizi yani bir başka deyişle aklımızı ve dikkatimizi gözetir. Düşündüğümüz ve plan yaptığımız zaman bize gerekli enerjiyi sağlar. Sushumna Nadi evrimsel kapasitemizi gözetir. Normal bir insanda bu kanal ve buna bağlı olarak parasempatik genelde aydınlanmamıştır. Bu kanal, sakrum kemiğinde bulunan Tanrısal Güç Kundalini uyandığında aktif hale gelir.
Stres hallerinde, bir meydan okuma veya tehlike duygusu Pingala Kanalının, bu kanal tarafından kuşatılmış olan çakraların ve bu çakralara bağlı olan bezlerin harekete geçmesine sebep olur; buna ilişkin olarak da içsalgı sistemi harekete geçer. Pingala Kanalın sürekli olarak aşırı çalışması, eğer düzeltilmezse, bozulmalara ve hastalıklara sebep olur.
Sakrum kemiğinin içinde olan Kundalini Gücü çalıştığı zaman, Sushumna Nadi boyunca, çakralardan geçerek yükselir ve bıngıldak kemiğinden çıkar. Geçerken, saf enerji, sinirleriyatıştırır, fiziksel, zihinsel sistemleri birleştirir. Kundalini’nin bu hareketi, Pingala Kanalının baskısı azaldığı için dengesizliği düzeltir. Sahaja Yoga meditasyonunun düzenli yapılmasıyla bu süreç tekrarlanır ve böylece sempatik ve parasempatik arasındaki denge sağlanır. Sahaja Yoga’da, bir sebepten dolayı dengesizlik ortaya çıkarsa, dengeyi yeniden kurmak için teknikler de geliştirilmiştir.
Shri Mataji Nirmala Devi tarafından bulunan Kundalini Gücü’nü çalıştırma yöntemi son derece basittir ve bunun için kişinin herhangi bir güç sarfetmesine gerek yoktur. Düzenli meditasyon kısa sürede kişinin ruhani gelişimini yükselttiği gibi birçok başka yarar da sağlar. Sahaja Yoga’nın bazı belli başlı özellikleri şöyledir:
· Sahaja Yoga günlük faaliyetleri etkilemeden ailecek yapılabilir
· Herhangi birşeyden vazgeçmeniz gerekmez.
· Yararları sayısızdır ve kişinin samimiyetine ve meditasyon tekniğini düzenli yapmasına bağlıdır. Bu yararlardan bazıları şunlardır:
· Zihinde sakinlik, içsel memnuniyet ve neşe
· Sağlığın yerine gelmesi
· Ilişkilerin uyumlu hale gelmesi
· Sayısız kişi hastalıklarından kurtulmuştur
· Sağlam kafa ve vücut, güçlü konsantrasyon, hafıza ve kavrama yeteneği
· Sahaja Yoga her türlü sınıftan, dinden ve ulustan kişiler tarafından uygulanabilir
Aydınlanmanın ve meditasyonların yararlarını anlamak açısından Sahaja Yoga’ya alternatif başka bir deneyim yoktur. Bu nedenle, bunu deneyimleyen bir kişi olarak, bir bilimadamının açıkfikirliliği ile, programlarda verilen bilgiyi bir varsayım gibi kabul edin ve bir süre, düzenli uygulamayla birlikte, bu programları takip edin. Elde edeceğiniz sonuçlar, mutlaka sizi devam etmeniz ve Sahaja Yoga’yı stresi yenme yöntemi ve bununla ilişkili olarak kötü dengelenmiş hayatınızı düzeltme yolu olarak seçmeniz için ikna edecektir.